Бора-хөкпеш

(Монгуш Амашкын Хинеңчикович  ыткан)
 
Шаанда бора-хөкпеш кушкаш чоруп-тур. Ужуп чоруп-чоруп, бир-ле кызыл-хараган бажынга хонуп ап-тыр.
Көскээндиве*  кызыл-хараганның тени кадалы берип-тир.
Демгизиниң аарыырынга шыдашпайн:
– Канчап-чооп, чүү чүвеге алдырып каар чоор? – дээш,  ужуп чоруп тур эвеспе.
Бир-ле черге келирге, дүк салган кадайлар  туруп турган. Ол  кадайларны:
– Көскээмде тенни ап кааптып көрүңер, угбаларым – дээрге:
– Сээң тениң ап каар хамаан чок, дүгүвүс салып чадап тур бис – деп-тир.
Оон ушкаш, кажык аткан оолдарга чедип кээп-тир.
– Мээң көскээмде тенни ап каап көрүңер, акыларым – деп-тир.
– Сээң тениң ап каар хамаан чок, кажык адып чадап тур бис – деп-тир.
Ол-ла ушкаш,  баг каккан оолдарга кээп-тир. База-ла демги дилээн дилээн.
– Сээң көскээңде тен хамаан чок, баавыс хап чадап тур бис – деп-тир.
База-ла ужуп чорупкан, эдек тудушкан уругларга келгеш, дилээн катаптаан:
– Сээң тениң ап каар хамаан чок, эдек тутчуп ойнап тур бис – деп-тир.
– Чоп кончуг  хоранныг кулугурларыл бо! – дээш,  ушкаш,  куу сыра бажынга хонуп ап-тыр.
Аянныг сыгыдын сыгырып олуруп-тур.  Ынчап олурда, кончуг улуг хат хадып келген чүвең иргин.
Ол хат кадайларның салып турган дүгүн быдарадыр хадып аппарып-тыр.
Кажык аткан оолдарның кажыын доозазын тарады шаапкан, баг каккан оолдарны база эдек туттунушкан уругларның доозазын  тарады сывырыпкан.
Ол хаттың довурак-доозунунга чүү-даа көстүр аргажок туруп тур эвеспе.
Бора-хөкпештиң көскээнде тенин хат ушта шаап аппарып-тыр.
 Ол баады, мен келдим.