Пар болгаш кургаткан персик. Көрей тоол
Бир-ле даг шынаазы черге хөлчок улуг пар чурттап чораан. Ол эде бээрге, дагның бүгү аң-меңи корткаш, сириңейнип турар чүве-дир.
Аңнар хааны безин частырыг кылып болур-ла болгай. Пар бир-ле дүьште удуп-удуп оттуп кээрге, аштааны кедергей бооп-тур. Удаваанда кежээ дүшкен, караңгылай берген..
Пар тургаш, дагда суурже чорупкан. Ону долгандыр кезек кылаштап тургаш, тараачын кижиниң бажыңынга кээп-тир. Бажыңның чанында инек кажаазының азыында улуг-ла кара инек удуп чыткан.
Ам-на мага хандыр чемненип албас мен бе деп бодап, амырай-ла берген. Пар инекке чоокшулап кээрге, бажыңда шимээн дыңналган. Бичии уруг-даа ыглаар болган. Пар эжикке чеде бергеш, дыңнаалап көрген. Иези уруун удудуп чадашкан, баштай кончуп-кончуп, оон коргудуп эгелээн.
— Черлик диис келди-ле! Дадайым ай! Улуг чылан келди!
Ынчаарга-даа уруг оожургаваан.
— Элдептиин аа! Ол херээжен мени мында деп канчап билип каан чоор- деп, ол пат-ла кайгаан.
Ооң соонда оон-даа элдептиг чүве болган.
— Кадырган персик ма, уруум.
Ынча дептерге, уруг дораан ыглавайн барган.
«Бөгүн меңээ кандыг кончуг аайлашпайн турар чоор! Кадырган персик деп чүзү дээр силер? Мен ышкаш коргунчуг амытандан безин кортпас уруг « Персик» деп ат дыңнап кааш, дораан ыглавайн барды! Ооң менден-даа коргунчуг турганы ол-дур».
Ынчап бодааш, Пар кортканындан арта сириңейни берген.
— Ол херээжен пар келди дээн-не болгай. Бир эвес мен ону истеп чорбас болзумза, мени ат кылганы ол.
Кайгап-хараан Пар коргуп сирилевишаан, катап-ла кажаада инек чанынга келген. Ол аразында аңаа кижи ышкаш чүве көзүлген.
Оор инекти оорлап алыр дээш, кончуг аяар кедеңгирлеп кирип орган. Караңгыда Парны көрбээн. Суйбап көөрге, кончуг семис инек ышкаш, дөң чүве бар болган. « Бо семис инекти оорлап алыр болзумза, баяаным ол-дур».
Оор инекти шалбалап алгаш, кортук пар тудуп алганын-даа эскербейн, кажаадан үндүрүп келген.
Пар:- Ам-на өлгеним ол-дур, өске кым-даа эвес, ол херээженниң чугаалааны кадырып кааны Персик ол-дур. Алгырар азы олче халдай бээр болзумза, ат кылдыртканым ол, чүгле аңаа чагыртыр ужурлуг мен- деп чугааланган.
Пар ооң кара аайында боорга, оор бичии-даа кортпаан. Ындыг чөпшүл инек таваржы бергенинге амырап, харын-даа мунар мен деп барган. Ам-на арай каразына берген. Инектиң мойнунга дээпкеш, сириңейнип корга берген.Кортканындан караа аңдарлы берген, чүрээ дээрге шапкыланыр, үпчү боду сирилээр.
— Так туттунганы-ла дээре, аңдарлы бээр болзумза , дораан чирткеним ол. Чүнү канчаптар чоор?
Парны мунупкаш, мойнундан так куспактаныпкан. Пар чараазын безин ажырар харык чок.
«Бо кончуг бузутчу « Кадырган Персик» мени ынчап чоруй тудары ол-дур. Мону октап каапкаш, барбас болза хоржок».
Ынчап бодааш, Пар-даа мөөп-ле эгелээн. Оор октадыптар болза , чиртиптерин билгеш, кызып аңдарылбайн чораан. Кайызы-даа өлүрүн күзевээн. Парның мөөрү кежээлээн тудум, оорнуң ооң мойнун кызары дам барып чораан. Пар аарышкылыынга шыдашпайн, улам окталып-ла каан. Ынчап чорда оларның оруунга хөлчок улуг ыяш таваржы берген. Ооң бажында чоон будук көре тыртып кааш, Пар ынаар шурай-ла берип-тир. Оон дииң ышкаш шышпык бажынче үне берген..
Пар бир көөрге, чааскаан арткан болган. Кургаткан Персиктен адырлып алгаш, хөлчок амыраан. Ам база ооң холунга кире бээринден корткаш, даанче маңнап-ла каап-тыр.
Даг бажынга үне бергеш:- Кургаткан Персикке таварышкан парның оон дириг үнери берге-ле. Мен болгаш шыдаштым, дидим-не пар-дыр мен ийин- деп диңмиреди эдип туруп-тур.
Виктор Паюк очулдурган.