Поэзия (на тувинском языке)

Экер-оол Кечил-оол. Тывызык

26 апреля 2019 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

ТЫВЫЗЫК   Чечектерниң халбыңнарын Сеглеш кылдыр хонуптарга, Хээлиг шокар торгу тону Херли-даа бээр, кыза-даа бээр, Ыыт-даажы, кеми-даа чок — Ындыг чүү-дүр, уруглар, чээ?   БААР  МЕН   «Өөренир харың четпес, Өйү кээрге, баар сен» дижип, Өөрүм мени каапкаштың, Өөренип чоруур деп тур.   Кады ойнап, хөглээр эжин Канчап кааксай бергеннерил? Сумкам болгаш кыдыраажым Шупту белен, …

Шоома Даржай. Хүнүвү

26 апреля 2019 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

 Тыва дылым  Өгбелерден дамчып келген  Өндүр улуг ыдык өнчүм-  Тыва дылым, төрээн дылым,  Тыным-биле тудуш дылым.      Тыва дылым эвес болза,  Дыңзыг үнүм кайын турар.  Арбын чонга аян тудар  Аялгам-даа кайыын келир.      Төрээн дылым эвес болза,  Дөспес чаңнаар харыым кайдал.  Хоор чонга аян тудар.  Хомустаар-даа шаам кайдал. 1994.    Тайбың    Тайбың …

Кызыл-Эник Кудажы. Анайжыгаш

28 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

БИР  ТӨӨГҮ   Чаңгыс хойнуң оолдары, Чарлыр дишпес найыралдыг, Кускун ышкаш, ийи кара Хураганнар чоруп-тур оо.   Авазы бир садыг чорааш, Ала бөмбүк садып бергеш: «Оолдарым, мооң-биле Ойнаңар» – дээш, чоруп каап-тыр.   Авазы тей ындындыва Ажыт кире бээри билек, Хураганнар демги бөмбүүн Хунаажып-ла эгелээннер.   Долгай мыйыс изигиже, Доңга баштар аарыгыже, Чиккиңейндир үскүлешкеш, Шиитпирни …

Александр Шоюн. Салыгынчыгаш

28 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

ХӨРТҮК  БОЛУП  ХУУЛУП  КААП-ТЫР Ээргииш ышкаш долгай дүрүп, Эстеңнедир саарып, чажып, Шугулдаан хат аккыр харны Чууктап, булгааш туруп берди.   Соңгам шилин аяар суйбап, Соңнуг-мурнуг далаш эстеп, Хөвең дег ак көвей харлар Хөлзеп-дойлуп, дүүреп-ле тур.   Хат-даа соксаан, соңгам караан Харап барып көре бердим. Хөөкүй харлар хаттан дескеш, Хөртүк болуп хуулуп каап-тыр.   БАШТАЙГЫ НОМЧУГАШ …

Комбу Бижек. Ховаганнар

28 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

 ХОВАГАННАР   Аккыр, ногаан, ала-шокар, Алдын-сарыг, челээш өңнүг, Чуруп каан дег чүзүн хээлиг Чүден чараш ховаганнар.   Дезип ойлап ужукпаңар, Дегийт сүрүп, тудуп аар мен. Черим-чуртум өңгүр каазын Дам-дам шимеп, диргизип кээр Чечектерге сыргалар бооп, Таалап ойнаан ховаганнар, Сайзанаамга шайлаар силер, Садым чечээн каастаар силер.   ЧЫРЫК  ХҮНҮМ,  ХҮННЕ!   Хөлге эштип, ойнап тур бис, …

Олег Сувакпит. Бичии Капитан

01 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

ХАВАЖЫГАШ   Чайып ойнап кымчыланыр Чаңгыс илиг кудуруктуг. Давып-самнап тенектенир Дагыр-мыгыр даваннарлыг, Карыш четпес узун дурттуг Хаважыгаш чоруп-тур оо!   Карандаштап чуруп каан дег, Карактары алараңнаан, Кулузуннап херип каан дег. Кулактары халбалчыңнаан, Улус көргеш, оюн эрээр, Ужур-ла бар хава иргин. Өскен чери бажың азыы – Өпейтип каан үгекчигеш. Өстүрүп каан чогум ээзи Өлзей ашак чүвең …

Экер-оол Кечил-оол. Тывызык

01 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

ТЫВЫЗЫК   Чечектерниң халбыңнарын Сеглеш кылдыр хонуптарга, Хээлиг шокар торгу тону Херли-даа бээр, кыза-даа бээр, Ыыт-даажы, кеми-даа чок — Ындыг чүү-дүр, уруглар, чээ?   БААР  МЕН   «Өөренир харың четпес, Өйү кээрге, баар сен» дижип, Өөрүм мени каапкаштың, Өөренип чоруур деп тур.   Кады ойнап, хөглээр эжин Канчап кааксай бергеннерил? Сумкам болгаш кыдыраажым Шупту белен, …

Мария Күжүгет. Адыг Оглу Ойнараак

01 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

Адыг оглу ойнаарак   Ачылыгның ойнаараа Адыг оглу бо-дур. Арны-бажын топтаарга, Арты-иштин көөрге, Ээзи болган оолга Элдеп дөмей, чаптанчыг. Борбак кара карактары, Бопугур чаагы бо. Мойну кыска, чолдак, Боду арай тырың. Ийи холу датпагар, Ийи буду дазагар, Кулактары делбигир, Кудуруу… шуут чок.    Моортай   Бодунга-ла дегбес болза, Моортайның чаңы оожум. Хорадатса, бодуң шоруң – …

Чооду Кара-Куске. Дүштү Садар Турган Болза!

01 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

ДҮШТҮ  САДАР  ТУРГАН  БОЛЗА! Кинону-даа, концертти-даа Кижи бүрү садып көөр бис. Үзүмнү-даа, чигирни-даа Үргүлчү-ле садып чиир бис. Чүгле дүштү, чүгле дүштү Чүге сатпас болганы ол?   Авам мени уду дээрге, Ачам ону деткий кааптар. А мээң уйгум көңгүс келбес, Анаа-ла хөй бодал үглээр. Азарганчыг дүш-ле болза, Албадатпайн удуй бээр мен.   Дүндүүштелдир ужугар-даа, Дүп чок …

Степан Сарыг-оол. Ава Хүнүм

01 января 2018 | Поэзия, Поэзия (на тувинском языке)

ЫНАК  ӨӨРҮМ   Агым суглар – ынак өөрүм Арным, холум чуп-ла турар; Ыры безин, чаштар ышкаш, Ында-мында шулуңнажыр.   Эриин орта чеде бээр сен, Экти-мойнуң хирин көргеш, Чараш агым саарыглары Чаштарны шуут кый деп чыдар:   «Изиг хүнге ышкамнава, Идик-хевиң ужул шымда! Арыг сериин хөөлбектерге Аңгырлар дег карбаныңар!»   АВА ХҮНҮМ   Даады-ла менче көрүп, …